Bệnh uốn ván nguyên nhân và triệu chứng là gì
Bệnh uốn ván nguyên nhân và triệu chứng là gì Hãy cùng nhathuocaz giải đáp thắc mắc của các bạn trong bài viết dưới đây của chúng tôi nhé
Bệnh uốn ván là gì?
Bệnh uốn ván là một bệnh nhiễm trùng cấp tính nặng, xuất phát từ ngoại độc tố protein mạnh của vi khuẩn Clostridium tetani, phát triển trong vết thương dưới điều kiện thiếu khí. Khi nhiễm khuẩn, độc tố tetanospasmin được sản xuất và lan ra khắp cơ thể, gây tổn thương não và hệ thần kinh trung ương, dẫn đến cứng cơ và có thể gây tử vong nhanh chóng.
Bệnh uốn ván đặc trưng bởi hiện tượng tăng sức mạnh cơ, cơn co cơ cứng thường đi kèm với tỷ lệ tử vong cao, dao động từ 25-90%, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh với tỷ lệ lên đến 95%. Bệnh lan rộng trên toàn quốc, ảnh hưởng đến mọi người mọi lứa tuổi và có khả năng xảy ra vào bất kỳ mùa nào trong năm. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc bệnh tăng đáng kể ở các vùng nông thôn, đặc biệt là ở những khu vực sâu sắc, nơi tỷ lệ tiêm chủng vắc xin vẫn duy trì ở mức thấp.
Nguyên nhân gây bệnh uốn ván
Bệnh uốn ván xuất phát từ vi khuẩn Clostridium tetani xâm nhập vào cơ thể qua các vết trầy xước hoặc vết thương tiếp xúc trực tiếp với đất, cát bụi, phân trâu, bò, ngựa và gia cầm, cũng như thông qua cống rãnh hoặc dụng cụ phẫu thuật chưa được tiệt trùng kỹ. Các vết thương này có khả năng phát triển thành nơi nhiễm trùng, gây ra bệnh uốn ván.
Vi khuẩn uốn ván thuộc loại vi khuẩn gram dương, có lông quanh thân và có khả năng di chuyển trong môi trường yếm khí. Tự nhiên, chúng thường tạo thành nha bào hình cầu tròn, tự do hoặc nằm ở một đầu của tế bào trực khuẩn, tạo thành hình dùi trống.
Các triệu chứng uốn ván thường gặp
Sau khi cơ thể bị nhiễm vi khuẩn uốn ván, triệu chứng của bệnh không hiện ra ngay mà phải trải qua một thời kỳ ủ bệnh. Bệnh uốn ván phát triển qua bốn giai đoạn chính: giai đoạn ủ bệnh, giai đoạn khởi phát, giai đoạn toàn phát và giai đoạn lui bệnh. Mỗi giai đoạn đều có những dấu hiệu đặc trưng, giúp người bệnh nhận biết tình trạng bệnh lý của mình.
1. Thời kỳ ủ bệnh:
– Thời gian ủ bệnh của vi khuẩn uốn ván thường kéo dài từ 3-21 ngày.
– Phụ thuộc vào đặc điểm, độ lớn và vị trí của vết thương.
– Trung bình, thời gian ủ bệnh là khoảng 10 ngày, với hầu hết các trường hợp xuất hiện trong vòng 14 ngày.
– Nếu vết thương bị nhiễm bẩn nặng, thời gian ủ bệnh sẽ ngắn hơn và bệnh sẽ nặng hơn.
2. Thời kỳ khởi phát:
– Bắt đầu khi xuất hiện dấu hiệu đầu tiên như cứng cơ hàm.
– Kéo dài từ 1-7 ngày, với tiên lượng xấu hơn nếu biểu hiện trở nên nghiêm trọng trong vòng 48 giờ.
– Triệu chứng khác bao gồm mỏi cơ hàm, khó nuốt, khó nhai và khó mở miệng.
– Sự co cứng lan rộng đến các cơ quan khác, tạo ra nếp nhăn trán, co cứng cơ gáy, cơ lưng, cơ bụng và cơ các chi.
3. Thời kỳ toàn phát:
– Giai đoạn nghiêm trọng, kéo dài từ 1-3 tuần.
– Bao gồm cơn co giật toàn thân, khó thở, da tái tím, co bóp cơ vòng gây tắc nghẽn tiểu, và các triệu chứng khác như sốc huyết áp, rối loạn thần kinh thực vật.
4. Thời kỳ lui bệnh:
– Các triệu chứng giảm dần, cơn co giật nhẹ hơn.
– Miệng lấy lại khả năng mở rộng và phản xạ nuốt cải thiện.
– Độ dài của giai đoạn này thay đổi tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, có thể kéo dài trong vài tuần hoặc một vài tháng.
Nguồn truyền nhiễm bệnh uốn ván
Vi khuẩn uốn ván tồn tại trong ruột của súc vật, đặc biệt là ở các đại gia súc ăn cỏ như ngựa, trâu và bò. Ngoài ra, vi khuẩn này cũng có thể có mặt trong ruột của con người một cách bình thường mà không gây bệnh.
Nha bào uốn ván có thể được phát hiện trong đất và trên các vật dụng đã bị nhiễm bẩn bởi phân của súc vật hoặc con người. Chúng hiện diện khắp mọi nơi trong môi trường tự nhiên và có khả năng gây nhiễm trùng cho mọi loại vết thương.
Bệnh uốn ván lây truyền như thế nào?
Thường, nha bào uốn ván xâm nhập vào cơ thể con người qua các vết thương sâu đã bị nhiễm bẩn từ đất cát, bụi bẩn, phân người hoặc phân của súc vật. Chúng cũng có thể xâm nhập vào qua các vết rách, vết bỏng, vết thương dập nát hoặc các vết thương nhỏ, cũng như thông qua các vết tiêm chích bị nhiễm bẩn.
Đôi khi, nha bào uốn ván có thể gây nhiễm trùng sau các ca phẫu thuật hoặc quá trình nạo thai trong điều kiện không vệ sinh. Hơn nữa, khi cơ quan của cơ thể bị tổn thương hoặc có dị vật xâm nhập và bị nhiễm bẩn, cơ thể tạo ra môi trường yếm khí cho sự phát triển của nha bào uốn ván.
Ngoài ra, nha bào uốn ván có thể xâm nhập qua dây rốn trong quá trình sinh nở, đây là một trong những phương thức lây truyền phổ biến của bệnh uốn ván. Điều này thường xảy ra khi rốn được cắt bằng dụng cụ không sạch sẽ hoặc khi rốn của trẻ chưa được vệ sinh đúng cách và băng rốn không được khử trùng, dẫn đến nhiễm nha bào uốn ván.
Điều trị và cách phòng ngừa bệnh
Điều trị Bệnh Uốn Ván:
Hiện nay, không có phương pháp chữa trị hiệu quả cho bệnh uốn ván. Trong trường hợp nhiễm trùng xảy ra, bệnh nhân cần được điều trị và chăm sóc ngay lập tức và kéo dài để giảm triệu chứng và tăng cường hệ thống miễn dịch. Điều trị bao gồm chăm sóc vết thương, sử dụng thuốc giảm triệu chứng và cung cấp chăm sóc hỗ trợ chuyên nghiệp, thường là trong môi trường chăm sóc đặc biệt.
Nguyên tắc điều trị bệnh uốn ván là tiêu diệt vi khuẩn, trung hòa độc tố và ngăn ngừa cơn co cứng cơ (sử dụng kháng sinh để tiêu diệt tận gốc tế bào thực vật). Ngoài ra, bệnh nhân cần được chăm sóc và theo dõi thường xuyên để phát hiện và xử lý các vấn đề hô hấp. Trong một số trường hợp, có thể sử dụng kháng độc tố uốn ván để vô hiệu hóa độc tố đang lưu hành ở vết thương và trong máu.
Việc chăm sóc bệnh nhân nên được thực hiện trong một môi trường yên tĩnh để giám sát chức năng tim, phổi và hạn chế các tác nhân kích thích. Bảo vệ đường thở và vết thương sạch sẽ là rất quan trọng, cần loại bỏ triệt để các vật dị cắm vào vết thương.
Phòng Ngừa Bệnh Uốn Ván:
Để bảo vệ sức khỏe và tính mạng, việc phòng ngừa bệnh uốn ván là cực kỳ quan trọng. Đây là một bệnh lý nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng bất cứ lúc nào và dễ lây truyền. Hiện nay, việc tiêm vắc xin phòng bệnh uốn ván được xem là biện pháp phòng ngừa tốt nhất.
Có nhiều loại vắc xin phù hợp cho từng đối tượng, bao gồm cả trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người lớn. Do đó, mọi người nên tiêm vắc xin để ngăn ngừa lây nhiễm, mắc bệnh và giảm thiểu tối đa nguy cơ tử vong do bệnh lý nguy hiểm này.
Ở trẻ nhỏ, có thể sử dụng vắc xin phối hợp phòng uốn ván và nhiều bệnh quan trọng khác trong cùng một mũi tiêm. Trẻ em phòng bệnh uốn ván từ 2 tháng tuổi có trong thành phần của các loại vắc xin 6 trong 1. Cha mẹ cần đảm bảo đưa trẻ đi tiêm đúng lịch, đủ mũi, đúng liều để đảm bảo hiệu quả tiêm phòng ở mức tối đa và duy trì ổn định tình trạng miễn dịch chống lại bệnh.
Ngoài ra, khi có vết thương trên da, cần lưu ý rửa sạch và sát trùng vết thương. Nên để hở vết thương và không bịt kín để tránh viêm nhiễm. Nếu bị dẫm phải vật nhọn như đinh, sắt hay gai, cần xử lý vết thương ngay lập tức, sau đó đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị phòng ngừa bệnh uốn ván. Người bệnh cần luôn giữ vết thương sạch để tránh nhiễm trùng và nguy cơ hoại tử.
Nguồn: Tham khảo Internet
Thông tin cần tư vấn liên hệ 0929 620 660 hoặc truy cập nhathuocaz.com.vn để được hỗ trợ
DS Phan Văn Tuấn
Tốt nghiệp trường cao đẳng dược Hà Nội năm 2019 Tốt nghiệp loại: Khá Trải qua quá trình học tập, đào tạo tại môi trường chuyên ngiệp về dược và quá trình làm việc tại nhà thuốc dược sĩ Phan Văn Tuấn đã được bổ xung nhiều kiến thức chuyên môn và kinh nghiệp thực tế trong điều trị các bệnh chuyên khoa.
Xem bài đăng
