Bệnh van tim ở phụ nữ đang mang thai

Các bệnh van tim ở phụ nữ mang thai như hở van 2 lá, hẹp van 2 lá, sa van tim,… có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của cả mẹ và bé. Do đó, bà bầu bị bệnh van tim cần được khám, theo dõi sức khỏe chặt chẽ để có biện pháp can thiệp thích hợp.

1. Bệnh van tim ở bà bầu là gì?

Bệnh van tim là tình trạng rối loạn hoạt động của các van làm nhiệm vụ kiểm soát dòng chảy của máu vào tim và đi qua tim. Một số thể bệnh van tim có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân, cần được điều trị phẫu thuật.

Thống kê cho thấy có khoảng 1% phụ nữ mang thai mắc các bệnh van tim. Đi kèm với đó là gia tăng nguy cơ xảy ra tai biến nguy hiểm đối với thai phụ và thai nhi. Tuy nhiên, nếu biết cách chăm sóc, điều trị bệnh van tim ở phụ nữ mang thai thì người bệnh có thể có một thai kỳ khỏe mạnh, sinh sản an toàn.

Mẹ bầu bị bệnh van tim có thể xảy ra nhiều biến chứng

2. Có những bệnh van tim ở phụ nữ mang thai nào?

Có những bệnh van tim thường gặp ở thai phụ sau:

2.1 Hở van 2 lá

Khi van tim bị hở thì máu sẽ chảy ngược trở lại, ứ nghẽn ở tim, khiến tim phải làm việc nhiều hơn để đẩy lượng máu bị ứ này đi. Lâu dần, tim sẽ bị suy yếu. Nguyên nhân gây hở van 2 lá (ngăn giữa nhĩ trái và thất trái) thường là do di chứng thấp tim hoặc sa van 2 lá. Tùy mức độ hở nặng hoặc nhẹ, có biến chứng hay chưa mà bệnh nhân sẽ có các triệu chứng như đau ngực, khó thở, mệt mỏi, rối loạn nhịp tim, suy tim,…

Ở những sản phụ bị hở van 2 lá nhẹ, có chức năng tim còn bù trừ tốt thì thời kỳ mang thai có thể diễn ra bình thường, khỏe mạnh. Tuy nhiên, ở những sản phụ bị hở van 2 lá nặng, đi kèm với tình trạng chức năng tim bị suy giảm thì rất dễ gặp phải các biến chứng khi sinh sản.

2.2 Hẹp van 2 lá

Đây là tình trạng van 2 lá bị hẹp. Thông thường, khi mới xuất hiện, bệnh không gây triệu chứng. Tuy nhiên, khi mang thai, bệnh hẹp van 2 lá có thể diễn biến xấu đi do tình trạng nhịp tim nhanh, rối loạn nhịp tim hoặc nhu cầu cung cấp máu tăng. Biến chứng thường gặp của bệnh là phù phổi cấp, nếu không điều trị kịp thời có thể đe dọa tính mạng của thai phụ và thai nhi.

Do đó, các sản phụ bị hẹp van 2 lá nặng cần được bác sĩ chuyên khoa tim mạch tư vấn kỹ càng, thường điều trị nong van 2 lá hoặc phẫu thuật thay van trước khi mang thai.

Hẹp van 2 lá là một bệnh lý tiềm ẩn nhiều rủi ro cho mẹ bầu

2.3 Sa van 2 lá

Đây là bệnh lý thường gặp, xuất hiện khi các van giữa tâm nhĩ trái và tâm thất trái không đóng đúng cách. Bệnh thường ít gây triệu chứng và không cần điều trị. Đa số những bà bầu bị sa van 2 lá có thể mang thai an toàn.

Trường hợp sa van 2 lá gây hở van tim nhiều thì cần điều trị trước khi mang thai. Tốt nhất bệnh nhân nên tuân thủ đúng theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn trong suốt thai kỳ.

2.4 Hẹp van động mạch chủ

Tình trạng này có thể do bẩm sinh hoặc là di chứng của thấp tim. Nếu mang thai, hẹp van động mạch chủ có nguy cơ biến chứng nặng. Vì vậy, phụ nữ mắc bệnh cần đi khám trước khi dự định có thai. Bác sĩ sẽ tư vấn cụ thể cho bệnh nhân những nguy cơ tiềm ẩn của quá trình mang thai để người bệnh và người nhà cân nhắc.

Trường hợp hẹp van động mạch chủ nặng hoặc có triệu chứng đau ngực, khó thở thì không nên có thai cho tới khi được phẫu thuật. Nếu người bệnh đã mang thai, đi kèm với các triệu chứng sớm thì nên cân nhắc tới việc đình chỉ thai kỳ để tránh gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.

Các mẹ bị hẹp van động mạch chủ không nên có thai cho đến khi được điều trị triệt để

2.5 Hở van động mạch chủ

Các thai phụ bị hở van động mạch chủ thường khỏe mạnh bình thường nếu chức năng tim còn tốt. Với người bị hở van động mạch chủ nặng, có rối loạn chức năng thất trái và người có triệu chứng lâm sàng thì cần điều trị nội khoa với chế độ ăn giảm muối, sử dụng thuốc lợi tiểu và thuốc trợ tim.

Lưu ý là một số loại thuốc trong thời kỳ mang thai như thuốc ức chế men chuyển (dùng điều trị hở van động mạch chủ) có thể gây dị tật thai nhi nên cần thay thế bằng nhóm thuốc khác. Đồng thời, nên trì hoãn phẫu thuật tới sau khi sinh để giảm nguy cơ sảy thai, sinh non. Bên cạnh đó, những bệnh nhân có triệu chứng lâm sàng, có rối loạn chức năng thất trái cần được theo dõi huyết động trong suốt quá trình chuyển dạ, sinh con.

2.6 Mang van tim nhân tạo

Những sản phụ được thay van nhân tạo cơ học trước khi mang thai cần phải sử dụng thuốc chống đông máu suốt đời và tiếp tục dùng trong thời kỳ mang thai. Tuy nhiên, các thuốc chống đông có thể gây bệnh lý thai nhi, tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu, xuất huyết nội sọ thai.

Bởi vậy, người bệnh mang van tim cơ học nhân tạo có thể gặp nguy cơ biến chứng ở cả mẹ và con. Trong thai kỳ, thai phụ được khuyên là cần tuân thủ tuyệt đối chế độ điều trị của bác sĩ, đồng thời theo dõi sức khỏe định kỳ để kiểm tra xem có dị tật thai nhi hay không.

Van tim nhân tạo có thể được sử dụng trước khi phụ nữ mang thai

3. Phụ nữ mang thai cần chú ý những gì?

Các bệnh van tim ở phụ nữ mang thai là căn bệnh vô cùng nguy hiểm vì nó ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của cả mẹ và bé. Nếu không được bác sĩ theo dõi đặc biệt thì quá trình mang thai có thể xảy ra nhiều nguy cơ tai biến.

Với sự phát triển của khoa học, bà bầu bị bệnh van tim có cơ hội duy trì một thai kỳ an toàn hơn. Tuy vậy, trước khi quyết định mang thai thì bệnh nhân vẫn nên đi khám chuyên khoa tim mạch chuyên sâu để được các bác sĩ theo dõi chẩn đoán và nhận tư vấn tốt nhất.