Bệnh sốt vàng là bệnh gì Hãy cùng nhathuocaz giải đáp thắc mắc của các bạn trong bài viết dưới đây của chúng tôi nhé
Sốt vàng là gì?
Sốt vàng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường xuyên xuất hiện ở các khu vực của Nam Mỹ và châu Phi.
Khi virus sốt vàng lây truyền sang người, nó có khả năng gây tổn thương cho gan và các cơ quan nội tạng khác, dẫn đến nhiều tác động nghiêm trọng như suy gan, suy thận, trụy tim mạch. Bệnh có thể mani ảnh hưởng đến nhiều phần của cơ thể, và các triệu chứng có thể bao gồm vàng da nhẹ hoặc nặng, sốc nhiễm khuẩn, đồng thời tỷ lệ tử vong là một khả năng nếu không được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây bệnh sốt vàng
Theo thông tin từ Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), sốt vàng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus sốt vàng gây ra. Virus này lây truyền qua đường máu từ người và động vật mang bệnh sang người lành thông qua những vết đốt của muỗi vằn họ Aedes nhiễm bệnh. Muỗi Aedes đồng thời là véc tơ chính của virus sốt vàng và cũng là ổ chứa mầm bệnh.
Không có khả năng truyền bệnh sốt vàng trực tiếp từ người này sang người khác thông qua tiếp xúc hàng ngày hoặc qua các vật dụng thông thường. Tuy nhiên, bệnh có thể được truyền trực tiếp vào máu thông qua việc sử dụng kim tiêm.
Ngoài ra, đã xác định được một số loại muỗi khác có khả năng truyền virus sốt vàng, chúng thường xuất hiện rộng rãi, đặc biệt là ở các khu rừng nhiệt đới, nơi chúng có thể truyền bệnh cho khỉ – một loại vật chủ khác của căn bệnh này, tương tự như con người.
Bệnh thường phổ biến nhất vào mùa mưa và trong điều kiện khí hậu nóng (nhiệt độ trung bình trên 20 độ C), khi muỗi Aedes phát triển mạnh mẽ. Ở các khu vực mà bệnh sốt vàng lưu hành, mọi động vật và người đều có thể nhiễm virus sốt vàng, đặc biệt là trẻ em là đối tượng dễ bị nhiễm bệnh nhất.
Triệu chứng sốt vàng
Biểu hiện cấp tính của sốt vàng thường xuất hiện sau khoảng 3-6 ngày từ khi bị muỗi Aedes đốt. Người bệnh trải qua các triệu chứng không đặc hiệu tương tự như nhiễm trùng virus thông thường, bao gồm sốt cao (từ 39-41 độ C), mệt mỏi, khó chịu, đau mỏi người, đau nhức cơ xương khớp, đau đầu, chán ăn, buồn nôn, và các triệu chứng khác. Khi kiểm tra thực tế, da và kết mạc có thể thấy sưng huyết, lưỡi trở nên đỏ, mạch tương đối chậm và không tương xứng với nhiệt độ cơ thể cao, ấn đau thượng vị, gan to và đau, và ở các trường hợp nặng có thể xuất hiện dấu hiệu vàng da. Các xét nghiệm bất thường có thể bao gồm giảm số lượng bạch cầu, tăng men transaminase AST, ALT, các marker viêm như CRP, procalciton thường bình thường hoặc tăng nhẹ, nhưng giai đoạn này không thể phân biệt được giữa sốt vàng và các nhiễm trùng cấp tính khác.
Người bệnh sau đó có thể chuyển sang giai đoạn bệnh thuyên giảm kéo dài khoảng 48 giờ, trong đó các triệu chứng lâm sàng cải thiện, sốt giảm, người bệnh cảm thấy khỏe hơn, và các xét nghiệm dần trở về ngưỡng bình thường. Tuy nhiên, khoảng 15% người bệnh có diễn biến nặng (sốt vàng nặng) với triệu chứng nhiễm trùng nhiễm độc rầm rộ và biểu hiện rối loạn chức năng nhiều cơ quan. Diễn biến nặng này thường xảy ra từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 6 sau thời kỳ khởi phát, khi người bệnh trở lại với sốt cao, mệt mỏi, vàng da, nôn, buồn nôn, đau bụng vùng thượng bụng, và rối loạn chức năng gan, thận, tim mạch. Cơ chế gây bệnh liên quan đến cơn bão cytokine.
Rối loạn chức năng gan biểu hiện bằng việc tăng cao men AST, ALT và bilirubin, giảm tỉ lệ albumin, và giảm tỉ lệ prothrombin.
Rối loạn chức năng thận có thể dẫn đến thiếu niệu hoặc vô niệu, đái máu, và tăng trong xét nghiệm ure và creatinin huyết tương. Tỉ lệ tử vong cao.
Xuất huyết nặng biểu hiện qua xuất huyết dưới da và xuất huyết niêm mạc. Bệnh nhân có thể chảy máu rầm rộ, chảy máu niêm mạc miệng, mũi, ho máu, đi ngoài phân máu, tiểu máu, và hành kinh bất thường ở phụ nữ. Trong trường hợp xuất huyết nặng, có thể gây sốc giảm thể tích máu. Người bệnh có biểu hiện đông máu rải rác trong lòng mạch. Các xét nghiệm thường ghi nhận giảm tiểu cầu, giảm tỉ lệ prothrombin, và giảm các yếu tố đông máu như yếu tố II, V, VII, IX, X, và tăng cao D-dimer.
Tổn thương hệ tim mạch có thể biểu hiện qua các biến đổi điện tâm đồ, như nhịp chậm, biến đổi ST-T, sóng T cao, và ngoại tâm thu. Viêm cơ tim và rối loạn nhịp tim thường xảy ra, góp phần làm nặng thêm diễn biến lâm sàng của người bệnh.
Rối loạn chức năng hệ thần kinh trung ương có thể dẫn đến tình trạng mê sảng, lú lẫn, ảnh hưởng tri giác, rối loạn ý thức, kích động, và co giật toàn thân. Dịch não tủy có thể biến đổi trong trường hợp nặng, áp lực tăng, lượng protein tăng, và tế bào bạch cầu thường không tăng. Tuy nhiên, tổn thương viêm não do sốt vàng là hiếm gặp.
Viêm tụy có thể biểu hiện qua các dấu hiệu của viêm tụy cấp.
Rối loạn nước và điện giải, cũng như rối loạn thăng bằng acid-base (toan chuyển hóa), cũng có thể xảy ra.
Nếu không được chẩn đoán và hồi sức tích cực kịp thời, tỉ lệ tử vong có thể lên đến 20-50% theo các báo cáo khác nhau, và thời gian hồi phục thường kéo dài, thậm chí có thể lên đến vài tháng.
Các biến chứng Bệnh sốt vàng
Các biến chứng có thể xuất hiện bao gồm bôi nhiễm vi khuẩn (như viêm phổi, viêm tuyến mang tai, nhiễm khuẩn huyết); suy đa tạng; xuất huyết nội tạng; đông máu rải rác trong lòng mạch; viêm cơ tim, rối loạn nhịp tim, suy tim; sốc nhiễm khuẩn; sốc giảm thể tích; và thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Để ngăn chặn và quản lý tốt nhất, việc chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời, và theo dõi chặt chẽ sự phát triển của bệnh là cực kỳ quan trọng.
Nguồn: Tham khảo Internet
Thông tin cần tư vấn liên hệ 0929 620 660 hoặc truy cập nhathuocaz.com.vn để được hỗ trợ.
