Trong tình trạng dịch Covid diễn biến phức tạp tại nước ta, việc tiêm Vaccine đang là nhu cầu cấp thiết trong cuộc chiến chống lại Covid. Rất nhiều người dân thắc mắc về việc tiêm Phòng vaccin như: khi tôi mặc bệnh nền Huyết áp, tiểu đường, đặt stent hay viêm gan B, C có nên tiêm không? Nhưng lưu ý sau khi tiêm? Tiêm phòng Vaccin covid 19 có nguy hiểm không?…
Dưới đây tôi xin trích dẫn những chia sẻ của Bác sỹ Trương Hữu Khanh, trưởng khoa Nhiễm – Thần Kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP HCM), người tham gia xây dựng phác đồ điều trị nhiều loại bệnh ở trẻ và cũng là chuyên gia tư vấn việc phòng bệnh cho Bộ Y tế để mọi người cùng tham khảo thông tin về “Tiêm Vaccin Covid”, tránh những thông tin chưa được kiểm chứng trên Internet.
1. AI NÊN TIÊM VACCINE COVID
– Không có chuyện người thể trạng yếu ớt thì Tiêm sẽ bị hành nhiều,có người to như voi cũng bị hành, có người như sên nhưng lại không bị hành
– Không có chuyện người đang bị bệnh nền ổn định thì Tiêm vô sẽ ảnhhưởng bệnh nền, người bệnh nền càng nên Tiêm ngừa vì người bệnh nền mắc Covid rất dễ biến chứng nặng. ( bệnh tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch, đặt xì ten, viêm gan B, C, thiếu máu tán huyết, rối loạn tiền đình, thiếu G6PD …mấy bữa nay bị hỏi quài, ổn định là Tiêm, càng nên Tiêm)
– Không có chuyện người lớn tuổi Tiêm vô bị hành nhiều , ảnh hưởng sức khỏe, người càng lớn tuổi hành càng ít bị hành
– Rất hiếm các loại thuốc đang sử dụng ảnh hưởng đến Tiêm vaccin, Tiêm xong vẫn uống thuốc hàng ngày bình thường
2. AI KHÔNG NÊN TIÊM VACCINE COVID
– Dị ứng phản ứng phản mức độ 2 (phù mặt , nôn ói đau bụng dữ dội, phải Tiêm adrenalin) với tất cả các thứ ( thức ăn, thuốc…)
– Phụ nữ mang thai ( nước ngoài họ cho Tiêm nếu nguy cơ mắc bệnh cao)
– Cho con bú (nước ngoài cho , VN chưa), nước ngoài Tiêm xong vẫn bú phà phà
– Người đang bị ung thư giai đoạn cuối, đang chứ không phải đã chữa ổn định.
– Người đang xơ gan giai đoạn cuối
3. AI NÊN HOÃN TIÊM, CHỜ ỔN ĐỊNH RỒI TIÊM
– Trẻ dưới 18 tuổi chưa có được khuyến cáo, bây giờ Tiêm cho người lớn thôi
– Đang bệnh cấp tính
– Đang uống thuốc ức chế miễn dịch, nếu ngưng 14 ngày rồi thì Tiêm
4. TRƯỚC KHI TIÊM NÊN LÀM GÌ
– Hợp tác khai báo y tế, thực hiện các thủ tục, trật tự khoảng cách
– Bình tĩnh, không đọc tin tức lung tung về vaccin làm gì, Tiêm vaccin là cơ hội tốt không được bỏ qua tầm tay
– Không uống cà phê nhiều vì khi khám sàng lọc mạch nhanh,quá, tim đập thình thịch lại phiền
– Ngồi nghĩ thư giãn chút rồi khám sàng lọc, chứ không đi lật đật huyết áp tăng lên lại phiền
– Có một số người nguy cơ thì Tiêm tại bệnh viện hay Tiêm cuối buổi
5. TRONG VÒNG 30 PHÚT Ở TẠI NƠI TIÊM NÊN LÀM GÌ?
– Giữ khoảng cách an toàn, không bàn về chuyện hành của vaccin sau Tiêm
– Thư giãn, nói chuyện vui cũng được
– Báo bác sĩ ngay nếu nổi mề đay, mệt tức ngực, khó thở, choáng váng, đau bụng nhiều ( tình huống này rất hiếm )
6. VỀ NHÀ NÊN LÀM GÌ
Những người sau khi tiêm về nhà sẽ bị hành hay không thì tuỳ và nhiều kiểu khác nhau, 6 tiếng đầu đa số phơi phới vui vẻ. Sáu tiếng sau thì:
– Kiểu 1: khỏe re, không thấy gì đặc biệt, đau chút chút nơi Tiêm, hay suy nghĩ ủa ủa sao kỳ vậy ta, chắc tại …, hay là… kệ, người ta có người này người khác
– Kiểu 2: thường gặp nhất, rêm mình, gai gai sốt, cảm thấy quải quá, sốt nhẹ, đêm đầu sẽ khó ngủ chút, đau đầu chút chút, 24-36-48 tiếng hết, đa số nhóm này đi làm bình thường, người nào nói không đi làm nổi là do nhõng nhẽo
– Kiểu 3: sốt cao , mệt mỏi quá, sốt run cầm cập, đau nhức mình quá, uống thuốc giảm đau hạ sốt mà nó cũng giảm chậm quá. Cũng ráng gồng mình chịu đựng , cũng 24-36-48 tiếng hết, hiếm ai 72 tiếng mới hết
– Kiểu 4: đau bụng, tiêu chảy, ói nhiều , quài, tầng xuất ra vào nhà vệ sinh tăng lên đột ngột, ăn uống không được, ráng ăn chút một cũng sẽ ổn sau 24-48 h. Mệt quá thì vào bệnh viện truyền nước biển
– Người có bị cao huyết áp hay khi đi khám sàng lọc mới biết huyết áp hơi cao thì nên đo huyết áp mỗi 4-6 h trong 24 h đầu sau Tiêm
Sau 4 ngày mà còn đau nơi Tiêm, đau nơi nào đó trên người quài, nhiều thì đi khám hay gọi điện thoại hỏi tư vấn
7. MỘT SỐ LƯU Ý KHÁC
– Tiêm ngừa vaccin này không có chuyện sinh ra con vi rút Covid trong người (đồn lung tung), Tiêm xong thường 14 ngày mới có tạo kháng thể, mũi 2 cách mũi 1 từ 4-12 tuần tuỳ. Đa số mũi 2 ít hành hơn mũi 1 nhiều
– Bây giờ tỷ lệ Tiêm ở công đồng còn thấp lắm, Tiêm ngừa rồi vẫn 5K nghiêm chỉnh
CHÚ Ý VACCIN COS VI RÚT COVID, VACCIN KHÔNG BAO GIỜ TẠO RA VI RÚT COVID, VACCIN KHÔNG LÀM THAY ĐỔI KẾT QUẢ XN
- Nếu bạn sợ bị hoãn mất cơ hội vì cao huyết áp lúc khám sàng lọc nên:
Bây giờ nên theo dõi huyết áp của mình vì nhiều khi bản thân bị mà không biết, nếu bị thì tư vấn bs hay khám
Không nên ăn mặn, không lo lắng về chuyện Tiêm ngừa sắp tới, người ta Tiêm nhiều lắm rồi, tôi cũng Tiêm rồi
Thư giãn trước khi vào khám sàng lọc , nghe chuyện tiếu lâm càng tốt, hít thở đều
Kén vaccin , chờ vaccin
Cho tới hiện nay vaccin AZ hay những vaccin của Mỹ đều có giá trị phòng không bị nặng và không tử vong ngang nhau
Câu chuyện nghe tác dụng phụ hành nhiều ít thì nên hỏi những người đã Tiêm vaccin Pfizer hay Moderna sẽ biết hành cỡ nào, học trò và đồng nghiệp tôi bên Mỹ cho biết vaccin này cũng “vật” te tua và cũng có người này người khác.
Tâm lý chờ vaccin Mỹ có lẽ do đọc nhiều và thấy VN Tiêm hành nhiều VÀ đặc biệt những ca tử vong trùng hợp. Về xác suất khi Tiêm vaccin Mỹ cũng sẽ được nghe như vậy vì Tiêm nhiều và số người đột tử khi không có chương trình vaccin luôn luôn có và sẽ có trùng hợp khi Tiêm vaccin Mỹ và …
Việc bộ y tế nói có thể Tiêm xen kẽ giữa các loại với nhau và nghe tin về vaccin Mỹ có thể làm mọi người chờ. Điều này sẽ rủi ro cho người chờ
Khi phủ vaccin cho cộng đồng sẽ có nhiều mục tiêu
– Làm sao nhiều người Tiêm 1 mũi nhất
– Làm sao để người xung trận chiến đấu Tiêm đủ 2 mũi sớm nhất
– Làm sao để người dễ mắc bệnh và khi bệnh sẽ nặng Tiêm được 1 mũi rồi 2 mũi sớm nhất
Vaccin nhiều nguồn nhiều loại và không chủ động được nên có cơ hội thì lo mà Tiêm: ít nhất 1 mũi, rồi 2 mũi cách nhau tầm 4-5 tuần rồi mới đến 2 mũi cách nhau 8-12 tuần. Chứ kén và chờ chẳng may bị bệnh và sợ nhất là bệnh xong lây cho người nguy cơ cao trong nhà thì không biết nói và than thế nào
CÓ LÀ TIÊM
Tiêm ngừa và phản ứng sau Tiêm chủng (đoán trước sẽ phải viết bài này)
Phản ứng gì đó sau Tiêm ngừa được dịch sang tiếng việt từ chữ event. Chữ event trong giới nghệ sĩ thì rất vui, có thảm đỏ, có ca hát tiệc tùng, còn chữ event trong Tiêm chủng thì làm người dân và nhà quản lý lo lắng và tìm nguyên nhân giải thích cho rõ rang.
Hiện nay có chiến dịch Tiêm vaccin Covid cực lớn, có thể cả đời người không thấy được, càng Tiêm nhiều sẽ càng có nhiều “event” chuyện này đối với người thường xuyên làm Tiêm chủng ở trẻ em không có gì lạ
Phản ứng sau Tiêm chủng được chia làm 2 nhóm thông thường và nghiêm trọng. Thông thường thì ai cũng biết, còn nghiêm trọng thì dễ bị bàn tán gây lo lắng trong cộng đồng và có thể sẽ “phá nát” vai trò của Tiêm chủng, đặc biệt là khi có sự vô tình hay cố ý của truyền thông mạng và ngay cả báo chí chính thống.
Một dạo trẻ em đã phải trả giá bằng những cái chết vì chuyện này. Bệnh sởi năm 2014,15, bênh ho gà, bệnh bạch hầu…gần đây chuyện này đã đỡ hơn nhiều vì báo chí chính thống hiểu vấn đề, hợp tác đưa tin đúng bản chất của vấn đề.
HIỆN NAY CẦN BIẾT
Bình thường khi không có chiến dịch Tiêm ngừa Covid ở Việt Nam có bao nhiêu trường hợp đột tử. Chắc chắn rằng mỗi người chúng ta đều nghe nói hay biết chính xác, thậm chí là người thân của mình đang rất khỏe mạnh những ngày trước rồi ra đi vì đột tử mà không hề có Tiêm ngừa.
NẾU
Trong chiến dịch hiện nay nếu ghép những ca đột tử vào nguyên nhân do vaccin thì sẽ còn nhiều vì sắp tới số người Tiêm sẽ ngày càng nhiều mà hiện tượng đột tử không bao giờ không có trong thời gian chiến dịch diễn ra
Theo mô tả của 2 trường hợp đột tử gần đây ( và sắp tới sẽ còn nữa) không giống liên quan tới vaccin vì không phải sốc phản vệ vì đã hơn 24 giờ sau Tiêm. Không hề có nguyên nhân gây đột tử vì vaccin trong nghiên cứu khoa học cũng như trong thực tế Tiêm ngừa trên toàn thế giới
BÌNH TĨNH VÀ BÌNH TĨNH
HỢP TÁC VÀ HỢP TÁC TRONG ĐƯA TIN
CHỈ CÓ VACCIN NGỪA COVID MỚI ĐƯA CUỘC SỐNG VỀ BÌNH THƯỜNG CŨ, NHÌN CÁC NƯỚC CHÁU ÂU RA SÂN XEM BÓNG ĐÁ THÌ BIẾT NHỜ VACCIN CHỨ NHỜ CÁI GÌ BÂY GIỜ.
Nguồn: Bs Trương Hữu Khanh – Trưởng khoa Nhiễm – Thần Kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP HCM.
