Kích thước gan cho biết những gì về sức khỏe và như thế nào là bình thường?

Kích thước gan sẽ khác nhau tùy thuộc theo độ tuổi và giới tính. Một số tình trạng sức khỏe sẽ làm gan bị phì đại, vì vậy bạn cần có một lối sống lành mạnh để giúp gan khỏe mạnh.

Gan là cơ quan lớn nhất và nặng nhất trong cơ thể con người. Nó thực hiện nhiều chức năng quan trọng bao gồm điều chỉnh mức độ hóa chất trong máu, tiết mật để tiêu hóa chất béo và tạo ra cholesterol, protein huyết tương và các yếu tố miễn dịch trong cơ thể. Ở người lớn, cân nặng bình thường của gan là 1kg. Kích thước gan sẽ thay đổi khi bạn già đi và một số tình trạng sức khỏe nhất định có thể làm gan bị phì đại.

Dưới đây chúng tôi xin cung cấp đến quý bệnh nhân những thông tin cơ bản nhất và hữu hiệu nhất về Kích thước gan. Nếu có bất cứ thắc mắc gì xin hãy vui lòng liên hệ với Nhà thuốc AZ theo số hotline 0929.620.660 hoặc truy cập nhathuocaz.com.vn để được các Dược sĩ Đại học tư vấn một cách nhiệt tình, chính xác và nhanh chóng nhất.

Kích thước gan bình thường phân theo độ tuổi

Kích thước gan của đàn ông thường lớn hơn so với phụ nữ. Kích thước gan có thể thay đổi theo các yếu tố khác nhau bao gồm: giới tính, trọng lượng cơ thể, chiều cao, lượng rượu bia tiêu thụ và nhiều yếu tố khác.

Kích thước gan trung bình của bé trai:

Tuổi Kích thước của gan
Từ 1 đến 3 tháng 6,5cm
Từ 3 đến 6 tháng 7,1cm
Từ 6 đến 12 tháng 7,5cm
Từ 1 đến 2 tuổi 8,6cm
Từ 2 đến 4 tuổi 9cm
Từ 4 đến 6 tuổi 10,3cm
Từ 6 đến 8 tuổi 10,8cm
Từ 8 đến 10 tuổi 11,9cm
Từ 10 đến 12 tuổi 12,6cm

 

Kích thước gan trung bình của bé gái:

Tuổi Kích thước của gan
Từ 1 đến 3 tháng 6,2cm
Từ 3 đến 6 tháng 7,2cm
Từ 6 đến 12 tháng 7,9cm
Từ 1 đến 2 tuổi 8,5cm
Từ 2 đến 4 tuổi 8,9cm
Từ 4 đến 6 tuổi 9,8cm
Từ 6 đến 8 tuổi 10,9cm
Từ 8 đến 10 tuổi 11,7cm
Từ 10 đến 12 tuổi 12,3cm

 

Đường kính thước gan trung bình của hơn 2.080 nam và nữ tham gia từ 18–88 tuổi: Kết quả của một nghiên cứu trên tạp chí Journal of Ultrasound in Medicine, các chuyên gia đã đo được như bảng dưới đây

Tuổi Kích thước của gan
Từ 18 đến 25 tuổi 13,6cm
Từ 26 đến 35 tuổi 13,7cm
Từ 36 đến 45 tuổi 14cm
Từ 45 đến 55 tuổi 14,2cm
Từ 56 đến 65 tuổi 14,4cm
Trên 66 tuổi 15cm

Các bác sĩ sử dụng các xét nghiệm hình ảnh để có thể ước tính kích thước của gan. Đôi khi, gan có thể to thì bác sĩ sẽ xác định sự phì đại thông qua tia X. Để biết độ chính xác cao hơn thường thì sẽ sử dụng phương pháp siêu âm.

Chiều cao bình thường của gan

Ở người lớn, chiều cao bình thường của gan trung bình tính theo đường giữa xương đòn kéo xuống là 10 – 11cm.

Gan to khi chiều cao gan tăng lên hoặc giới hạn của gan rộng ra.

Gan to có thể là: Bờ trên của gan vượt quá liên sườn V và bờ dưới ló ra khỏi bờ sườn và gan to cả hai chiều.

Có trường hợp gan chỉ to một chiều như: Bờ trên vẫn ở vị trí cũ nhưng bờ dưới xuống thấp hơn bình thường hoặc bờ dưới không vượt khỏi bờ sườn nhưng bờ trên vượt qua liên sườn V.

Kích thước gan bình thường trên siêu âm là bao nhiêu?

Siêu âm là phương pháp thực hiện qua đường bụng và yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn. Phương pháp này cung cấp thông tin về cấu trúc, nhưng không phải chức năng. Đây là một kỹ thuật ít tốn kém và an toàn.

Kích thước gan bình thường trên siêu âm:

  • Gan phải < 16cm
  • Gan trái < 8cm
  • Tĩnh mạch cửa < 12mm

Bất thường giải phẫu:

  • Thùy Spiegel (phì đại hạ phân thùy 1 sang tới tụy), hạ phân thùy IV,

thiểu sản thùy trái;

  • Thùy Riedel (Phân thùy 5,6 vượt quá bờ dưới thận phải)

Những nguyên nhân gây phì đại gan

Khi lá gan bị phì đại, không phải lúc nào cũng sẽ gây ra các triệu chứng dễ nhận thấy. Nhiều trường hợp người bệnh có thể sẽ có cam giác đầy bụng hoặc tăng áp lực ổ bụng. Rất nhiều yếu tố có thể khiến gan bị phì đại.

Viêm gan cấp tính

Tình trạng bệnh lý viêm gan có thể do 1 trong 5 loại virus viêm gan gây ra. Cơ thể có khả năng miễn dịch giúp tự loại bỏ các loại virus hoặc tình trạng viêm gan cấp tính sẽ phát triển thành viêm gan mạn tính như viêm gan B hoặc viêm gan, dẫn đến tình trạng phì đại gan.

Hẹp đường mật

Hẹp đường mật là một tình trạng hiếm gặp ảnh hưởng đến kích thước ống mật. Điều trị tình trạng này cần phải thực hiện phẫu thuật.

Xơ gan

Xơ gan có thể là hậu quả của việc tiêu thụ lượng rượu bia quá nhiều gây viêm gan hoặc các vấn đề khác liên quan đến gan. Điều trị chủ yếu bằng cách làm chậm quá trình hình thành sẹo ở gan.

Gan nhiễm mỡ

Gian nhiễm mỡ là tình trạng do thừa cân, tích tụ mỡ hoặc do tiêu thụ rượu bia quá nhiều. Chỉ thực hiện phẫu thuật cấy ghép gan mới có thể điều trị được tình trạng gan nhiễm mỡ.

Nhiễm bạch cầu đơn nhân

Nhiễm bạch cầu đơn nhân là một bệnh lý do virus Epstein Barr gây ra. Đa số mọi người bệnh sẽ hồi phục sau khoảng 2 tuần đến vài thàng.

Ung thư gan

Rất nhiều loại ung thư có thể ảnh hưởng đến gan, đặc biệt là ung thư gan. Điều trị sẽ rất khác nhau, tuỳ thuộc vào từng loại ung thư nhưng có thể bao gồm việc tiến hành phẫu thuật và xạ trị.

Suy tim phải

Suy tim phải có thể sẽ khiến dịch tích tụ trong các mạch máu ở gan. Điều trị thường nhằm mục đích làm giảm bớt lượng dịch tích tụ và cải thiện chức năng gan.

Nếu bạn bị phì đại gan, bác sỹ của bạn có thể sẽ cân nhắc đến các triệu chứng chung mà bạn gặp phải, tiền sử bệnh tật, thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm máu trước khi chẩn đoán.

Bảo vệ lá gan của bạn bằng cách nào?

Một số biện pháp giúp bạn duy trì gan khỏe mạnh bao gồm

Duy trì cân nặng khỏe mạnh

Thừa cân có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, một trong những nguyên nhân gây phì đại gan.

Tập thể dục, thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày

Tập thể dục giúp đốt cháy các chất béo thừa. Điều này cũng giúp làm giảm khả năng bạn mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Vì vậy, hãy cố gắng dành ra 30 phút mỗi ngày để tập luyện thể dục thể thao nhằm nâng cao sức khỏe.

Ngừng hút thuốc lá

Hút thuốc lá có chứa độc tố có thể gây tổn thương tế bào gan và hầu hết các tế bào khác trong cơ thể. Bỏ thuốc lá có thể rất khó nhưng bác sĩ có thể giúp bạn tạo ra một kế hoạch cai thuốc lá phù hợp với bạn.

Hạn chế uống rượu, bia

Uống quá nhiều rượu có thể gây ra các tình trạng bệnh lý ảnh hưởng đến gan. Nếu bạn đã có một bệnh ảnh hưởng đến hoạt động chức năng gan, bác sĩ có thể yêu cầu bạn bỏ rượu.

Tránh hóa chất độc hại

Các hóa chất như sản phẩm tẩy rửa, bình xịt, thuốc trừ sâu, phụ gia đều chứa độc tố có thể làm tổn thương gan của bạn. Bạn nên thực hiện các biện pháp an toàn thích hợp, chẳng hạn như đeo mặt nạ, găng tay và nên sử dụng các sản phẩm trong khu vực thoáng khí.

Phòng ngừa viêm gan

Viêm gan B và C là hai dạng bệnh phổ biến có thể gây tổn thương mãn tính. Chúng thường lây truyền qua đường tình dục hay tiêm chung kim với người bị nhiễm bệnh.

Không dùng chung thuốc và rượu

Gan giúp thanh lọc nhiều loại thuốc cũng như rượu. Kết hợp hai chất này với nhau có thể khiến gan làm việc quá tải, dẫn đến tổn thương gan. Nếu uống nhiều thuốc, kể cả loại thuốc bổ sung, bạn nên báo cáo lại danh sách thuốc với bác sĩ để đảm bảo không lạm dụng thuốc.

Tiêm vắc xin đầy đủ

Tiêm đầy đủ các loại vắc xin, như vắc xin viêm gan A và viêm gan B để có thể bảo vệ bạn khỏi những bệnh này.

Một số câu hỏi liên quan đến kích thước gan bình thường

Kích thước gan bình thường của trẻ em trên siêu âm

Một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Indian Pediatrics đã tiến hành siêu âm trên 597 trẻ em khoẻ mạn từ 1-12 tuổi và cho kết quả như sau:

Tuổi Nam giới Nữ giới
Kích thước gan (chiều cao) Kích thước gan (chiều cao)
Từ 1 đến 3 tháng 6,5cm 6,2cm
Từ 3 đến 6 tháng 7,1cm 7,2cm
Từ 6 đến 12 tháng 7,5cm 7,9cm
Từ 1 đến 2 tuổi 8,6cm 8,5cm
Từ 2 đến 4 tuổi 9cm 8,9cm
Từ 4 đến 6 tuổi 10,3cm 9,8cm
Từ 6 đến 8 tuổi 10,8cm 10,9cm
Từ 8 đến 10 tuổi 11,9cm 11,7cm
Từ 10 đến 12 tuổi 12,6cm 12,3cm

Các loại thực phẩm tốt cho gan của bạn?

  • Trái cây và rau quả tươi: Chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể con người và giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.

Một số loại trái cây tốt cho gan bao gồm: Dâu tây, cam, ớt chuông đỏ.

Một số loại rau nên ăn bao gồm: Bí, cà rốt và bắp cải, bông cải xanh.

  • Ngũ cốc nguyên hạt: Các loại ngũ cốc bao gồm bánh mì, gạo, mì là những carbohydrate quan trọng cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể, giúp sản sinh glucose – một nguồn năng lượng quan trọng cho các tế bào.

Một số ngũ cốc nên ăn bao gồm: Gạo lức, yến mạch, ngô, vừng…

  • Thực phẩm ít chất béo:

Một số thực phẩm ít chất béo tốt cho gan như: Các loại hạt, dầu ô liu và dầu hạt cải hoặc dầu thực vật. Thực phẩm ít chất béo giúp cơ thể tiêu hóa dễ dàng, giúp gan và thận không bị hoạt động quá tải khi làm việc.

  • Thịt trắng: ăn các loại thịt trắng (tức là các loại thịt gia cầm gà, vịt, …) thay cho thịt đỏ và nên chế biến các món ăn dưới dạng hấp, luộc để dễ tiêu hóa và hạn chế lượng dầu mỡ.
  • Sữa và sữa chua: Uống sữa và ăn sữa chua giúp làm giảm khả năng phát triển bệnh ung thư gan và đồng thời giúp cải thiện cơ hội phục hồi cho cơ thể.
  • Trà: Trà xanh và đen là một nguồn polyphenols – một nhóm chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn chặn sự phân chia, di căn của tế bào ung thư. Những chất chống oxy hóa có thể làm tăng cường bảo vệ và ngăn ngừa ung thư gan. Trà xanh cung cấp nhiều lợi ích hơn trà đen và cả hai đều vượt trội so với các loại trà thảo dược khác.

Tránh ăn gì để bảo vệ gan của bạn?

  • Thực phẩm chiên, xào hoặc thực phẩm có chứa nhiều dầu mỡ
  • Các loại thịt màu đỏ, các loại đồ ăn được đóng hộp hay chế biến sẵn
  • Thực phẩm mặn, thực phẩm có chứa hàm lượng muối cao
  • Nội tạng động vật: bởi chúng chứa hàm lượng chất béo cao, nhiều cholesterol không tốt cho cơ thể
  • Rượu và đồ uống có cồn, có ga: Các loại đồ uống này cần được loại bỏ tuyệt đối khỏi thực đơn khi mắc bệnh gan bởi những loại đồ uống này sẽ khiến gan bạn phải làm việc căng thẳng, trong khi đó gan đang bị bệnh cần được nghỉ ngơi.

** Lưu ý: Thông tin cung cấp trong bài viết của Nhà thuốc AZ chúng tôi chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hay điều trị bệnh. Người bệnh không được tự ý mua thuốc về điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh, người bệnh cần đến bệnh viện để được bác sĩ trực tiếp thăm khám, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.

Bài viết trên Nhà thuốc AZ xin cung cấp toàn bộ các thông tin liên quan đến Kích thước gan. Mọi thông tin thắc mắc vui lòng liên hệ đến SDT 0929.620.660 để được tư vấn và hỗ trợ hoặc truy cập NhathuocAZ.com.vn để biết thêm chi tiết.